Belgjika kryeson presidencën e BE-së për 6 muajt e ardhshëm .

Javën e kaluar shënoi nisjen zyrtare të presidencës belge të BE-së. Për gjashtë muajt e ardhshëm, Belgjika do të kryesojë Këshillin e BE-së dhe mbledhjet e ministrave individualë të BE-së. Por, çfarë do të thotë kjo në praktikë? Sa e rëndësishme është? Dhe pse pritet kaq shumë nga Belgjika? Zyrtarisht, ajo tashmë filloi më 1 janar. Gjithashtu javën e kaluar presidentja e komisionit evropian Ursula von der Leyen u takua me një delegacion belg të kryesuar nga kryeministri Alexander De Croo . 1. Çfarë saktësisht do të kryesojë Belgjika? Ursula von der Leyen, Charles Michel, Roberta Metsola… Këto janë të gjitha emrat që mund të shoqërohesh tashmë me presidencën dhe BE-në. Secili është president i përhershëm i një organizmi të rëndësishëm të BE: Znj. Von der Leyen në komisionin evropian, Z. Mishel në këshillin evropian dhe Znj. Metsola në parlamentin evropian. Për gjashtë muajt e ardhshëm Belgjika do të kryesojë organin e katërt të madh të BE-së: Këshillin e Bashkimit Evropian. Ky është organizmi në të cilin ministrat e 27 vendeve anëtare të BE zënë vendet e tyre. Çdo gjashtë muaj, një vend i ndryshëm kryeson këshillin. Belgjika tani ka marrë kontrollin nga Spanja. Këshilli i BE-së shpesh ngatërrohet me këshillin evropian, të kryesuar nga Çarls Mishel. Në këtë organ të fundit, krerët e shteteve dhe qeverive të të gjitha vendeve anëtare vendosin politikat dhe përparësitë e përgjithshme të BE-së. Në Këshillin e BE-së, nga ana tjetër, ulen ministra nga vendet anëtare, secili në këshilla apo mbledhje ministrore që marrin vendime për fushën e tyre të ekspertizës. Këshilli i BE-së luan një rol veçanërisht të rëndësishëm në bërjen e ligjeve evropiane. Vendi që mban presidencën ka dy detyra. Së pari, ajo duhet t’i bëjë të gjitha vendet anëtare të bien dakord mbi propozimet legjislative që vijnë nga komisioni evropian, duke gjetur një kompromis mbi të cilin një shumicë është dakord. Më pas, presidenti negocion me Parlamentin Evropian në emër të të 27 vendeve anëtare. Kur këto negociata rezultojnë në një marrëveshje përfundimtare, ju keni një ligj evropian. Kjo ndodh në të paktën 80 përqind të rasteve. Por fuqitë e këshillit të BE-së shkojnë më tej. Kur bëhet fjalë për çështje delikate, parlamenti nuk ndërhyn. Për shembull, në rastin e sanksioneve kundër Rusisë, por edhe marrëveshjeve për taksimin, buxhetin, mbrojtjen apo politikën e jashtme, është këshilli që vendos. Çfarë do të thotë në praktikë presidenca e BE-së? Në terma praktikë, kjo do të thotë se për gjashtë muajt e ardhshëm këshillat e ndryshëm ministrorë të BE- së – p.sh. takimet e ministrave të financave apo mjedisit të BE – do të drejtohen nga ministrat belgë. Përveç kësaj, janë edhe diplomatët dhe zyrtarët belgë që udhëheqin takimet përgatitore. Duke vepruar kështu, belgët që veprojnë si ndërmjetës të paanshëm duhet të kërkojnë kompromise midis qëndrimeve të ndryshme të vendeve anëtare. Në këtë mënyrë, ata duhet të përpiqen të finalizojnë sa më shumë legjislacion që të jetë e mundur. Presidenca e BE-së në stilin belg Për shkak të strukturës komplekse shtetërore të Belgjikës, pushtetet për të cilat janë përgjegjës këshillat individualë të ministrave të BE-së shpesh ndahen midis disa qeverive belge. Si rezultat, Belgjika është i vetmi vend që përdor një rregull të vogël në Traktatin e Mastrihtit që përcakton se ministrat nga qeveritë e devijuara mund të ulen në këshillat e BE-së. Pothuajse të gjithë ministrat belgë do të përfshihen në presidencën e BE-së. Në rastin e grupeve të specialistëve që centrohen mbi p.sh. industrinë apo çështjet sociale, ka një rotacion midis ministrave federalë, flamandë, walloon dhe Bruksel. Vetëm një grup specialistësh kryesohet nga një ministër i vetëm flamand: peshkimi, të cilin Hilde Crevits (kristiandemokrat) do ta kryesojë. Kryeministri Aleksandër De Croo nuk ka asnjë rol zyrtar. Në fund të fundit, si kreu i qeverisë federale, ai nuk ulet në Këshillin e BE-së, por në Këshillin Evropian dhe atje, Charles Michel, një tjetër belg, tashmë shërben si president i përhershëm. Në praktikë, megjithatë, Z. De Croo do të jetë fytyra e presidencës belge. Ai do të luajë gjithashtu një rol të rëndësishëm në negociatat prapa skenave. 3. Çfarë mund të presim? Kjo do të jetë një presidencë veçanërisht e vrullshme, sepse zgjedhjet evropiane do të zhvillohen në qershor. Kjo do të thotë se, në muajt e parë të vitit, gjëja më e rëndësishme për vendin tonë është të përfundojmë sa më shumë marrëveshje me Parlamentin Evropian. Afati përfundimtar për këtë është në fakt shkurti. Në këtë mënyrë çdo gjë mund të përfundojë ligjërisht në kohë për shpërbërjen e parlamentit evropian në prill. Rreth 140 dosje legjislative ende duhet të finalizohen. Belgjika shpreson per 60 marrëveshje  në dy muajt e ardhshëm. Për krahasim, Spanja përfundoi 70 si presidente, por gjatë gjashtë muajve të plotë. Nga migrimi në ndotjen e ajrit dhe lejet e qarkullimit Një dosje e njohur dhe e rëndësishme, për shembull, është pakti i migracionit. Si presidente, Spanja tashmë arriti të bëjë një marrëveshje me parlamentin evropian. Por ka ende mjaft legjislacion që ende duhet të finalizohet dhe miratohet nga vendet anëtare. Një tjetër marrëveshje që Belgjika do të donte të finalizonte është Akti i Industrisë Net-Zero. Ajo duhet të sigurojë që më shumë prodhim i teknologjive kyçe, si panelet diellore dhe pompat e nxehtësisë, të bëhet në Evropë dhe varësia nga importet nga vende si Kina të reduktohet. Belgjika shpreson gjithashtu të gjejë marrëveshje mbi standardet më të rrepta evropiane të ndotjes së ajrit. Për më tepër, rregullat e reja për lejet e qarkullimit dhe mbeturinat e tepërta të paketimit janë ende duke u diskutuar. Kursi i Evropës në vitet e ardhshme Pjesa e dytë e presidencës belge do të jetë shumë e ndryshme. Ajo do të mbizotërohet nga axhenda strategjike që Këshilli Evropian ka në plan të bjerë dakord në qershor. Kjo duhet të përcaktojë kursin dhe objektivat e BE-së për pesë vitet e ardhshme. Një pikë kryesore në axhendë është zgjerimi i mëtejshëm i BE-së, me aplikimet në pritje të anëtarësimit të Ukrainës dhe vendeve të Ballkanit Perëndimor. Tema të tjera të nxehta janë siguria e përbashkët dhe mbrojtja evropiane dhe rregullimet e mundshme të funksionimit të BE-së. Është e qartë se në muajt e ardhshëm shumica e ministrave belgë, pavarësisht nëse shërbejnë në qeveritë federale, flamande, bruksele apo walloon, do të kenë punën e tyre të shkurtuar për ta. Për fat të mirë, ata do të jenë në gjendje të mbështeten në cilësinë egzistenciale belge: artin e gjetjes së kompromisit.